Peuterspeelzaal Pino is een peuteropvang met een gemengde populatie ouders en kinderen. De opvang bevindt zich in een aandachtswijk in Enschede, met relatief veel inwoners met een laag opleidingsniveau en met inwoners met zowel een Nederlandstalige als een anderstalige achtergrond.
Peuterspeelzaal Pino is een samenvoeging van twee peuterspeelzalen, Pino en de Dolfijn. De twee kleine groepen zijn samengevoegd tot één peuteropvang. De pilot met de ouderlunch heeft plaatsgevonden vóór de samenvoeging: op de locatie van de Dolfijn. De wekelijkse ouderlunch betekende dat er voor ouders en kinderen op vrijdagen een ouderlunch van één uur georganiseerd werd. Om invulling te geven aan de 16 uur VVE waren er vijf ochtenden van elk 3 uur voorschool. Op vrijdag werd hier een uur aan vastgeplakt voor de lunch. Hier konden alle kinderen en alle ouders aan meedoen. Gaandeweg werd gemonitord wat de effecten waren bij zowel de ouders als de kinderen. De ouderlunch is zeer goed bevallen en wordt daarom in dit profiel verder uitgediept.
Visie op educatief partnerschap
Humankind hecht veel waarde aan samenwerken met ouders. Humankind vindt het belangrijk om na te gaan waar elke peuterspeelzaal staat: welke ouders heb je in huis en wat zijn hun behoeften? Dit bepaalt hoe je invulling geeft aan je lokale werkwijze op ouderbetrokkenheid. Het gaat erom dat de relatie wederkerig is en dat je elkaar leert te begrijpen. “Uiteindelijk moet samenwerken met ouders worden verweven in het dagelijkse en moet het een patroon vormen.” Dat bereik je niet door één ouderavond, zo stelt peuteropvang Pino. Er moet een regelmaat in zitten, zodat er gewenning ontstaat bij ouders en zodat ouders goed weten waar ze aan toe zijn en wie ze waarvoor kunnen benaderen.
Op alle VVE-locaties van Humankind wordt gewerkt met VVE-thuis. “Ouders doen hier goed en graag aan mee.” Je ziet dat door het gebruik van VVE-thuis in combinatie met een breed gedragen visie op ouderbetrokkenheid, ouders beter hun weg vinden binnen de peuterspeelzaal. Een programma als VVE-thuis helpt, volgens peuteropvang Pino. Ouders worden gemakkelijker betrokken bij de ontwikkeling van hun kind en staan meer open voor informatie en hulp.
Het is belangrijk stil te staan bij hoe talig informatie voor ouders eigenlijk is en om goed te signaleren welke ouders moeite hebben met de aangereikte informatie, volgens peuteropvang Pino. Daarom werkt men bij Pino graag met beeldmateriaal, bijvoorbeeld bij de intake en bij oudergesprekken. Zo kan het gesprek gemakkelijker op gang worden gebracht en kan de ontwikkeling van kinderen op een andere manier bespreekbaar worden gemaakt.
De professionals in de voorschool
Bij Humankind werkt men met intern begeleiders (ib’ers) en pedagogen in de voorschool. De ib’ers werken voor alle locaties en zijn gericht op de zorg en ondersteuning van de ontwikkeling van kinderen. Daarnaast bekleden zij de rol van vve-coach. Bij Humankind zijn de ib’ers goed zichtbaar voor ouders. Zij bevinden zich niet alleen op de achtergrond, maar zijn ook aanwezig bij het haal- of brengmoment. Omdat de ib’ers bekend zijn bij de ouders en de drempel tot benaderen laag was, konden ouders ook gemakkelijk vragen aan de ib’ers stellen bij de ouderlunch.
De wekelijkse ouderlunch
De gratis wekelijkse lunch vindt plaats met ouders, kinderen en medewerkers. Er wordt tijdens de lunch teruggekeken op de week, daarom is het bewust op een vrijdagmiddag gepland. Samen wordt gesproken en nagedacht over wat er is gebeurd in de afgelopen week en wat er gaat gebeuren in de komende week.
In de ouderlunches wordt veel gebruik gemaakt van beeldmateriaal. Dat betekent dat het belangrijk is om stil te staan bij hoe je doordeweeks goed documenteert (foto’s maakt) en de ontwikkeling van kinderen in beeld brengt. Hier hebben de ib’ers de pm’ers bij ondersteund. De ib’ers waren bij de ouderlunch aanwezig om onder andere bijzonder gedrag dat te zien was op dit beeldmateriaal toe te lichten. Door het gebruik van beeldmateriaal werd rekening gehouden met laagtaalvaardige ouders en werd de ouderlunch een stuk aansprekender.
De insteek van de ouderlunch is om expliciet aan te sluiten op waar ouders behoefte aan hebben. Om dit te peilen is begonnen met een lunch van 1 uur zonder een vooraf bepaald inhoudelijk programma. Na een aantal weken bleek één ruimte vol met ouders en kinderen nog best een uitdaging, daarom is de vorm veranderd: eerst 30 minuten samen eten, daarna 30 minuten in gesprek met de ouders terwijl de kinderen buiten de ruimte spelen.
Ouders en medewerkers praatten met elkaar over ervaringen, opvoedingsvragen en het dagelijks leven. De pm’ers, locatiemanager en/of ib’ers waren hierbij om de behoeften te signaleren en vragen te beantwoorden. Op basis van de vragen werd de inhoud van de volgende lunch bepaald en werden er externe experts uitgenodigd, zoals iemand van de JGZ. Dan kwam deze persoon de volgende week iets vertellen en werden ervaringen uitgewisseld. Er was dus geen vast programma, maar er werd aangesloten op de vragen van ouders. Dit zorgt voor een grotere betrokkenheid van ouders en een gevoel van eigenaarschap.
Door de lunch kort te houden bleef het toegankelijk voor ouders. Ouders brachten ook zelf eten mee, wat leidde tot veel trots en enthousiasme bij zowel de ouders als kinderen. Het netwerk van de ouders werd vergroot door het laagdrempelige contact met andere ouders. Dit zorgde er ook voor dat laagtaalvaardige of anderstalige ouders die het bij de start spannend vonden om mee te doen, zich later een stuk vrijer voelden om mee te praten.
Er was ook een mooi effect bij de kinderen te zien: zij zien hun ouders op ‘hun plek’, wat zorgde voor veel enthousiasme bij de kinderen. Het was goed te merken dat na verloop van tijd ouders steeds meer geïnteresseerd raakten en makkelijker praatten. Er werd veel gesproken over wat er gebeurt in een peuteropvang en wat de pm’ers met de kinderen doen. Gesprekken voeren met ouders over (de ontwikkeling) van hun kind kost meer tijd wanneer je te maken hebt met anderstalige ouders. Die extra tijd moet je dus ook nemen voor goede communicatie. “De uitbreiding van 10 naar 16 uur VVE helpt hierbij, want je hebt niet alleen meer tijd met de kinderen maar ook meer tijd met ouders.” Ouders zagen ook al snel in dat 16 uur VVE wel degelijk uitmaakt voor de ontwikkeling van de kinderen. Een verandering van 10 naar 16 uur VVE is niet altijd gemakkelijk te organiseren voor ouders, maar omdat het effect zo expliciet duidelijk werd, stonden deze ouders al heel snel achter deze verandering.
