Stichting El Amal is een schoolbestuur van vijf Islamitische basisscholen, verspreid over vier steden (Amsterdam, Haarlem, Alkmaar en Harderwijk). El Amal vindt het belangrijk om de Islamitische identiteit uit te dragen, maar zoeken ook de verbinding met andere culturen. De scholen van El Amal streven ernaar om onderdeel te zijn van de buurt waar ze staan en daar een sociale functie te vervullen. Er wordt beoogd dat de school een geïntegreerde maatschappelijke zorgfunctie heeft en dat verschillende betrokken groepen zich inzetten voor de school: het team, de ouders en kinderen, de buurt, en de gemeente. El Amal wil dat alle kinderen zich kunnen ontwikkelen tot wereldburgers en zichzelf zien als volwassenen van de toekomst. Een van de scholen, Al Ikhlaas, heeft deze visie uitgewerkt in de praktijk. Op deze school krijgen actief burgerschap en sociale cohesie veel aandacht en ze werken met de pedagogische visie van De Vreedzame School.
Visie op educatief partnerschap
Om kinderen te laten opgroeien tot wereldburgers, is de rol van ouders is cruciaal. De samenwerking met ouders is een belangrijk onderdeel van het werken in het onderwijs. Het bestuur zet hoog in, samen met ouders werken zij aan het creëren van draagkracht en draagvlak zodat alle ouders mee kunnen doen, ook de ouders die de Nederlandse taal minder goed beheersen. El Amal heeft taallessen voor deze ouders georganiseerd. De ouders die graag willen meedoen worden bovendien als nodig ondersteund bij het begrijpen van de processen, maar ook in het delen van hun mening.
El Amal scholen hebben ook een ouderdenktank. Dat is een onafhankelijke groep ouders die mee mag en kan denken over uiteenlopende onderwerpen. Hier leren ouders zelf ook weer van, over hoe ze hun kind kunnen begeleiden en meenemen in bepaalde besluitvormingprocessen. De verstandhouding tussen ouder en leerkracht is enorm van belang. Het doel van de ouderdenktanks is voornamelijk het delen van kennis en informatie en om met elkaar na te denken over de invulling van het onderwijs en de schoolse omgeving.
Naast de denktanks is er ook een ouderplatform. Dit platform bestaat uit verschillende ouders uit de denktanks, die op bestuurlijk niveau meedenken in plaats van alleen schoolgericht. Het ouderplatform en het schoolbestuur komen geregeld samen om ‘kritische zaken’ te praten. Zo worden ouders een sparringspartner als het gaat om door ontwikkelen van het schoolbeleid.
“De ouderraad is voor het organiseren van activiteiten binnen de school. De denktank is gericht op het uitdragen van ideeën van ouders, die we uiteindelijk in beleid kunnen integreren. Denk aan de toekomst van de school, huisvesting, het onderwijs. We willen ouders een signalerende rol geven en gaan daarom graag met ouders in gesprek.”
Het beleid van El Amal komt tot stand in de scholen, waaronder de Al Ikhlaas in Haarlem. Er is een levendig contact tussen de school en de ouders, zowel formeel (in de ouderraad en de denktank), als in het ouderlokaal, waar ouders vaak komen. De school vindt het belangrijk dat ouders zich welkom voelen. Veel ouders bezoeken het ouderlokaal en ontbijten met elkaar: want samen eten bindt. Die momenten worden door de school gebruikt om naar meningen van ouders te vragen. Ouders voelen veel overeenkomsten in overtuigingen, wat zorgt dat ze elkaar opzoeken. Het doel van de Al Ikhlaas is om ouders mee te geven dat ze ertoe doen en gezien worden. Ook met de laagtaalvaardige ouders wordt rekening gehouden, door eventueel inzetten van tolken. Met de inzet van een oppas faciliteert de school de ouderbijeenkomsten zodat ouders die kleine kinderen hebben ook kunnen komen.
“Het aansluiten bij de leefwereld vinden we heel belangrijk. We weten bijvoorbeeld dat lekker eten verbindt, dat zien we ook bij onze ouders. Dus laten we ze samen ontbijten en gebruiken we die momenten om contact te leggen met ouders.”
Deskundige professionals
Het belang van actieve ouderbetrokkenheid leeft sterk bij de medewerkers van El Amal. Even als de ouders zijn de professionals van verschillende afkomst hetgeen bijdraagt aan gesprekken over opvoeden in een multiculturele samenleving. Om te komen tot een goede start met ouders is het belangrijk om de verwachtingen over en weer te bespreken. Het contact met ouders is persoonlijk en laagdrempelig: de leerkracht neemt gemakkelijk contact met de ouders op en niet alleen op de momenten als er wat misgaat op de school. Leerkrachten en de directie geven ouders veel ruimte om met ideeën te komen en zelfstandig te werk te gaan. Een voorbeeld hiervan is dat er bij Al Ikhlaas sprake was van huisvestingsproblematiek. Ouders hebben uit eigen naam, een brief geschreven naar de wethouder, om de urgentie van het probleem onder de aandacht te brengen. Uiteindelijk hebben de ouders op eigen initiatief meerdere keren gesproken met de wethouder, waarna de school nieuwe huisvesting kreeg. Dit heeft bijgedragen aan het verantwoordelijkheidsgevoel van ouders, samen met het ontwikkelen van een kritische houding.
“Maar je moet ook kijken naar de lager opgeleide of lager taalvaardige ouders: hoe benader je ze? Als professional moet je kritisch blijven op je eigen handelen en ervoor zorgen dat je aansluit bij de behoefte van de ouder. Je kunt bijvoorbeeld een tolk regelen als de Nederlandse taal lastig voor ze is. Sommige ouders kunnen ook onzeker zijn, dus je moet ervoor zorgen dat ouders het gevoel krijgen dat ze er toe doen.”
Activiteiten voor ouders
Bij El Amal worden er op bestuurlijk niveau en op schoolniveau activiteiten georganiseerd.
Bestuurlijk niveau:
- Ouderplatform
- Ouderdenktank
- Startconferentie met ouders
Schoolniveau:
- Ontbijten met ouders
- Koffieochtenden, soms met samenwerkingspartners
- Meelopen in de klas
- Adviezenboekje voor thuis meegegeven met tips wat ouders thuis kunnen doen
- Talentenmaand voor ouders
- Ouderlokaal, met koffie, waar ouders kunnen ontbijten en een eigen plek hebben
Uitgelicht
- Talentenmaand voor ouders (schoolniveau)
De Al Ikhlaas organiseert jaarlijks de talentenmaand. Dit is een maand waarin ouders in het middelpunt staan. Tijdens de talentenmaand geven de ouders workshops aan kinderen, ze bepalen zelf wat ze aanbieden waardoor er een gevarieerd programma ontstaat. De kinderen leren daardoor andere vaardigheden en tegelijkertijd empowered het de ouders doordat ze worden aangesproken op hun talent.
- Startconferentie met ouders (bestuursniveau)
Elk jaar organiseert El Amal een startconferentie voor alle leerkrachten én voor ouders. Tijdens de startconferentie bespreken deelnemers waar de ambities liggen van El Amal en de scholen en hoe er vorm wordt gegeven aan eventuele andere bestuurlijke vraagstukken. Bij deze conferenties zijn alle ouders welkom. Veelal komen er vooral de ouders die aan de OR, MR, ouderdenktank of ouderplatform deelnemen. Tijdens de conferentie geven professionals ook workshops, zoals een presentatie over verzuimbeleid of juridische vraagstukken.
