Literatuur
icoon instrumenten

Ouderbetrokkenheid bij huiswerk, taal en rekenen thuis

Hoe kunnen ouders hun kinderen ondersteunen bij het maken van huiswerk en bij de ontwikkelingen van hun taal- en rekenvaardigheden? Dit artikel laat zien dat té intensieve hulp bij huiswerk en rekenen een negatief effect resultaat kan hebben. Voor taalondersteuning zijn interactie tussen ouders en kinderen cruciaal.

Inhoud

Goed ouderschap in de thuissituatie is een voorwaarde om educatief partner te zijn. Het bestaat uit het bieden van een veilige en stabiele omgeving, het stimuleren van intellectuele ontwikkeling, het uitdragen van het belang van onderwijs en het koesteren van hoge verwachtingen. Daarnaast zijn van belang: betrokkenheid bij school door contact en informatie-uitwisseling en ouderparticipatie: werkzaamheden verrichten ten behoeve van de schoolorganisatie en het bestuur. Ouderbetrokkenheid beïnvloedt de schoolse ontwikkeling van kinderen positief zowel direct, als indirect, als op de lange termijn.

Ondersteuning bij huiswerk maken

Wanneer ouders kinderen helpen met huiswerk kan dit een negatief resultaat hebben. Dit kan veroorzaakt worden doordat ouderbetrokkenheidsbeleid kan leiden tot toenemende druk op leerlingen om goed te presteren. Ouders houden niet altijd rekening met het leerproces van het kind. Daarbij zijn zij niet altijd in staat om leermomenten te herkennen en te benutten tijdens de contacten met hun kinderen, zeker als ze zelf weinig leerervaring hebben.

Ondersteuning bij rekenen

Bij rekenprestaties wordt een negatief effect gevonden als de ouders zich thuis intensief met het rekenhuiswerk bemoeien. Onderzoek naar het effect van de zomervakantie op de schoolse ontwikkeling van kinderen bevestigt deze bevindingen. Een verklaring kan zijn dat bij het kind verwarring ontstaat door het verschil in instructietechniek tussen ouders en de leraar van het kind. Gerichte training van ouders kan de verschillen in instructietechniek tussen ouders en leraren verminderen.

Ondersteuning bij taal

Er is een duidelijk positief verband tussen ouderbetrokkenheid en taalprestaties van kinderen. Een goede interactie tussen ouders en kinderen heeft een positieve invloed op de mondelinge taalontwikkeling én op de leesvaardigheid. Bij laaggeletterde ouders is het dan van belang om juist niet de nadruk te leggen op wat ze niet kunnen (lezen), maar juist op wat ze wél kunnen: mondelinge interactie met hun kinderen.

De rol van de school bij educatief partnerschap

Ook de school heeft een rol in het educatief partnerschap. Onderling vertrouwen speelt een grote rol. Het is belangrijk in het oog te houden dat ‘gelijkwaardigheid’ van ouders en school niet hetzelfde is als ‘gelijk zijn’. Ieder heeft zijn eigen rol. Ouders zijn primair verantwoordelijk voor de opvoeding en de leerkrachten voor het onderwijs. Soms willen leerkrachten liever geen bemoeienis van ouders. Cultuurverschillen, verschillen in normen en waarden en in opvoedstijl spelen een rol. De autochtone middenklasse geldt als norm in het onderwijs. Een flexibele en open opstelling van leerkrachten is essentieel. Educatief partnerschap moet vanuit wederzijdse belangen en wederzijds respect worden vormgegeven.

Aanbevelingen

Wat kunnen scholen concreet doen om bij te dragen aan een succesvol educatief partnerschap?

1. Zorg voor een positieve en open houding bij leraren t.a.v. ouderbetrokkenheid. Dat is o.a. te bereiken door uitbreiding van de kennis over de gezinnen, hun omstandigheden, hun cultuur en de opvoedingsdoelen.

2. Zorg er als school voor dat het schoolklimaat bij alle soorten gezinnen past en zorg voor een goede communicatie met alle gezinnen.

3. Licht ouders in over hun rol bij huiswerk. Laat hen inzien dat veel controle en druk om goed te presteren, soms averechts kunnen werken.

4. Zeker voor laaggeletterde ouders is het van belang om in te zetten op technieken die ervoor zorgen dat ze goed met hun kinderen kunnen praten, bijvoorbeeld door vragen te stellen en interactie tot stand te brengen, reacties bij kinderen uit te lokken en samen te spelen met kinderen. Hier kunnen ouders goed in getraind worden.

Ga naar artikel