Praktijkvoorbeelden
icoon instrumenten

Ouder-Kind workshops in de peuterspeelzaal

De ouder-kind workshops in de peuterspeelzalen in Arnhem zijn leuke en leerzame momenten die de betrokkenheid van ouders vergroten. Ouders gaan tijdens deze workshops samen met hun kinderen aan de slag in een speelrijke omgeving, waarbij in het bijzonder aandacht is voor het stimuleren van de (taal)ontwikkeling van de kinderen. In dit profiel worden de ouder-kind workshops uitgelicht.

Beschrijving

Binnen de peuterspeelzalen van Stichting Peuterspeelzalen Arnhem (SPA) wordt de voorschoolse educatie in twee typen aangeboden: VVE-basis en VVE-intensief. SPA onderscheidt zich van de andere kinderopvangaanbieders in Arnhem doordat zij enkel VVE-locaties heeft. Er wordt gewerkt met het VVE-programma’s Kaleidoscoop en Actief Betrokken en op de peuterspeelzalen waar VVE-intensief wordt aangeboden wordt onder andere ook gewerkt met Logo3000. Eén van de VVE-intensief locaties van SPA is Speelrijk 3. Dit is één van de locaties waar de ouder-kind workshops worden gehouden. Speelrijk 3 heeft een gemengde populatie met ouders met zowel Nederlandstalige als anderstalige achtergronden.

Visie op educatief partnerschap

Samenwerken met ouders doe je niet alleen, zo blijkt in de gemeente Arnhem. In Arnhem wordt stadsbreed door kinderopvangaanbieders intensief samengewerkt met de gemeente en Stichting Pas. De gemeente onderschrijft het belang van kwalitatief sterke VVE en het belang van ouderbetrokkenheid en Stichting Pas coördineert de uitvoering van dit beleid in de gemeente. Mede hierdoor zijn Arnhemse aanbieders in staat om goed invulling te geven aan VVE en ouderbetrokkenheid op hun locaties.

Binnen SPA staat de driehoek ‘ouders, kind en locatie’ centraal. Vanuit die driehoek wordt de ontwikkeling van het kind versterkt en gestimuleerd, met veel aandacht voor de taalontwikkeling van de kinderen. Daarbij worden ouders gestimuleerd om thuis een zo taalrijke omgeving aan te bieden. Het belang van ouderbetrokkenheid is verweven in het algehele pedagogische beleid van SPA. “Samenwerken met ouders hoort er nu eenmaal bij; het is deel van ons werk”, vertelt pedagogisch medewerker Marita. Maar het is belangrijk oog te hebben voor onderlinge verschillen: “Op elk moment dat je samenwerkt met ouders moet je nagaan wat voor ouders je in huis hebt: wie zijn deze ouders, wat is hun situatie en wat zijn hun behoeften”, zo vertelt Marita. Daarom heeft elke locatie van SPA een eigen ouderbeleidsplan, afgestemd op de wijk waar deze peuterspeelzaal zich in bevindt en op de behoeften van ouders.

Ouder-kindworkshops in de voorschool

Het doel van de ouder-kind workshops is om ouders mee te nemen in wat er op de groep gebeurt (de driehoek versterken) en tegelijkertijd ouders ideeën op te laten doen en hen te helpen in het verrijken van de thuissituatie. Tijdens de ouder-kind workshops komen ouders naar de peuterspeelzaal en gaan zij samen met hun kind spelenderwijs leren. Ouders komen tijdens deze workshops niet alleen in contact met de peuterspeelzaal en de medewerkers, maar ook met elkaar. Het is daarom leuk en leerzaam voor alle betrokkenen. “Voor kinderen is het in het begin even wennen, maar later wordt het normaal en dan zie je dat ze ervan genieten”, vertelt Marita. De ouder-kind workshops worden ongeveer elke zes weken aangeboden op de VVE-intensief locaties. Er wordt nadrukkelijk aangesloten op Logo3000: de woorden van Logo3000 zijn altijd deel van de workshop en ouders worden aangemoedigd dit thuis voort te zetten.

Tijdens de workshops gaan ouders en kind samen iets doen om het thema van die periode af te sluiten. De pedagogisch medewerker bereidt een parcours met verschillende activiteiten voor. Ouders gaan bijvoorbeeld samen met hun kind thematisch knutselen of samen een bouwwerk maken in het thema van die periode. Er wordt nadrukkelijk een link gelegd met het inhoudelijke thema van die periode en de woorden van Logo3000. Er wordt veel gebruik gemaakt van beeldmateriaal, zowel tijdens de workshop om te laten zien wat er in de afgelopen periode is gedaan als na afloop van de workshop. Bijvoorbeeld bij het thema voorlezen laten de pedagogisch medewerkers boeken zien, krijgen de kinderen deze mee naar huis en worden er video’s gemaakt van de pedagogisch medewerker die laat zien hoe je goed voorleest. Deze video kan de ouder thuis gebruiken wanneer hij of zij zelf gaat voorlezen.

Het laagdrempelige contact is belangrijk voor het succes van de ouder-kind workshops: ouders komen met een open houding en kunnen gemakkelijk hun vragen stellen aan de pedagogisch medewerkers en aan elkaar. De ouder-kind workshops zijn een integraal deel van het algehele programma op de peuterspeelzaal: het hoort er echt bij. Het is normaal geworden, net zoals een inloopmoment of een koffieochtend met ouders. Het wordt ook niet gezien als een feestelijk moment. “Als je ouders erbij wilt hebben dan moet het gewoon gepresenteerd worden als iets wat erbij hoort”, zo stelt Marita. “Eigenlijk net zoals een ouderavond op de basisschool.” Wat men bij SPA heel belangrijk vindt, is dat de inhoud van de ouder-kind workshop wordt afgestemd op de groep ouders van de betreffende locatie. Elke groep ouders is anders, en bijvoorbeeld de taalvaardigheid van ouders is essentieel om in ogenschouw te nemen. Lage taalvaardigheid betekent vaak meer gebruik van beeldmateriaal en minder gebruik van taal. Maar het is ook een uitgelezen kans om juist ook met ouders aan taal te werken, door hen met elkaar in gesprek te laten gaan. Dit is dan een mooi bijeffect.

De professional in de voorschool

Om de ouder-kind workshops goed te organiseren wordt in eerste instantie gebruik gemaakt van de workshopleiders van Stichting Pas. Deze workshopleiders brengen expertise op het gebied van ouderbetrokkenheid mee naar de locatie en nemen hierin de pedagogisch medewerkers mee. Stichting Pas levert de expertise aan, maar SPA bepaalt de inhoud van de workshops. Het doel van de inzet van de workshopleider is om een basis te leggen en de pedagogisch medewerkers te leren om het zelf te doen. Dat is het streven, vertelt Jacintha, omdat je bij de inzet van de eigen pedagogisch medewerkers een veel betere band met de ouders op kan bouwen. “Dan staat er een bekend gezicht bij de ouder-kind workshop en creëer je een veiligere basis voor ouders om naartoe te komen en met elkaar de verbinding op te zoeken.” In Speelrijk 3 organiseert Marita de ouder-kind workshops. Hierover vertelt zij dat het heel belangrijk is dat je inzoomt op de ouders en wat hun behoeften zijn. “Daar moet je op inspelen, want anders komen ze niet meer.” De coach passende kinderopvang denkt ook mee over de inhoud van de workshops.

Tips voor de praktijk

- Houd de ouderkind workshops zo laagdrempelig mogelijk: iedereen is welkom en er is een open sfeer.

- Maak de ouderkind workshops een integraal deel van het jaarprogramma: “het hoort er gewoon bij”. Dit kan onder andere door het niet als een ‘feestje’ te beschrijven.

- Signaleer wat de behoeften van ouders zijn en maak vragen bespreekbaar.

- Maak het visueel voor ouders door filmpjes/foto’s van de kinderen te maken tijdens de workshop en deze achteraf te verspreiden. Zo houd je het gesprek over de workshops gaande.

- Start met een workshopleider die de pedagogisch medewerkers helpt om de ouderkind workshops zelf te gaan doen.